06 Haziran 2022 - İnci'li Uzmanlar

2022 Yılını Yarılarken Vergi Gündemlerinde Konuşulanlar

Kur Korumalı Mevduat Kapsamının Süresi Resmi Gazetede Yayınlanarak Uzatıldı

Hatırlanacağı üzere, 7352 sayılı Kanun’la (RG: 29.01.2022) Kurumlar Vergisi Kanunu’na geçici 14. madde eklenmişti. Söz konusu madde kapsamında özetle; kurumların 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını 4. geçici vergi beyannamesinin verilme tarihine kadar TL’ye çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk Lirası varlığı bu kapsamda açılan en az 3 ay vadeli Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda elde edilen gelirler kurumlar vergisinden istisna olarak değerlendirilmiştir. Söz konusu maddede ayrıca 2022 yılında, 2021 yılı 4. geçici vergi beyannamesinin verilme tarihinden sonra Türk Lirasına çevrilen dövizler ile Türk Lirasına çevrilen altın hesaplarından elde edilen gelirlerle ilgili kurumlar vergisi istisnalarına yer verilmişti.

Bu kez 28 Mayıs 2022 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 7407 sayılı “Bankacılık Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 655 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un 12. maddesiyle söz konusu geçici 14. maddenin 3. üçüncü fıkrasından sonra gelmek üzere 4 ve 5. fıkralar eklenmiştir.

Buna göre kurumların 31 Mart 2022 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını;

- 2022 yılı sonuna kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve

- Bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda söz konusu hesapların dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden istisna olarak değerlendirilecektir.

- Cumhurbaşkanı istisnayı 30 Haziran 2022 ve/veya 30 Eylül 2022 tarihli bilançolarda yer alan yabancı paralar itibarıyla da uygulatmaya yetkilidir.

Bu madde kapsamındaki istisnalar 2022 yılı sonuna kadar vade sonunda yenilenen hesaplara da uygulanacaktır ve söz konusu hükümler, Kanun’un yayım tarihinde (28 Mayıs 2022) yürürlüğe girmiştir.

İhracat ve üretimden elde edilen kazançlar için kurumlar vergisinin 1 Puan indirimli uygulanmasının usul ve esasları belirlendi:

Mayıs ayı içerisinde geçici verginin beyanına sayılı günler kala tebliğ yayınlanarak yürülüğe girdi. Hatta bazı mükellefler beyanlarını verip tahakkuklarını aldıkları için bu indirimden faydalanmadı. Ancak geçici vergi kümülatif takip ettiğimiz bir vergi olduğundan takip eden dönemlerde geçici vergi beyanında bu bu indirimin faydalanılmak mümkün.

Konuyla ilgili yayınlanan kanunu kısa bir özetmelemek gerekirse, GİB tarafından yayımlanan 20 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğ ile uygulamanın usul ve esasları hakkında açıklamalarda bulunulmuştur.

⎯ İhracat ve üretimden elde edilen kazançlar için kurumlar vergisi oranının 1 puan indirimli uygulanmasına yönelik düzenlemeden 17 Mayıs 2022 (süre uzatımı ile 20 Mayıs 2022) tarihine kadar verilmesi gereken 2022 yılı 1. Dönem Kurum Geçici Vergi Beyannamelerinde yararlanılacaktır.

⎯ Mükelleflerin ihracat faaliyetlerinin yanı sıra diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlarının da bulunması halinde ihracattan kaynaklanan ve 1 puan indirim uygulanacak matrah, ihracattan elde edilen kazancın ticari bilanço karına oranlanması suretiyle tespit edilecektir. 1 puan indirim uygulanacak kazanç tutarı gerek ihracattan elde edilen kazancı gerekse ilgili dönem safi kurum kazancını aşamayacaktır.

⎯ Sanayi sicil belgesini haiz olan ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumlar, münhasıran bu üretim faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranını 1 puan indirimli uygulayabileceklerdir.

Konuyla ilgili detaylı anlatıma ekli linkten ulaşabilirsiniz: https://www.turmob.org.tr/ekutuphane/Read/c3aa5c1d-1d91-4100-9a86-1d3dc0067e80

Ar-ge Tasarım Merkezleri ve teknoloji geliştirme bölgelerindeki gelir vergisi stopaj teşviki uygulmamsında kanuni değişiklikler

7346 sayılı Kanun’un 28’inci maddesi ile 5746 sayılı Kanun’un 3’üncü maddesinin ikinci fıkrasında yapılan değişiklikler ile son halinialan hükme  ve 17 Ekim 2021 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan 4625 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’na göre; gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında, Ar-Ge veya tasarım merkezleri ile teknoloji geliştirme bölgelerinde çalışan personelin toplam sayısının veya teşvike konu edilen toplam çalışma sürelerinin yüzde ellisini aşmamak kaydıyla bu merkezler veya bölgeler dışında geçirilen süreler de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilecektir. Merkez veya bölgeler dışında bu kapsamda geçirilecek sürelerin %50 olarak uygulanması 31.12.2022 tarihine kadar geçerlidir.

Konu ile ilgili uygulama esaslarına yer verilen 9 seri numaralı 5746 Sayılı Kanun Genel Tebliği 27 Mayıs 2022 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. Söz konusu Tebliğ’e göre;

-Yüzde elli oranının geçerli olduğu dönemlerde Ar-Ge, tasarım veya destek personelinin, çalışma süresinin yarısını merkez veya bölge içinde, yarısını merkez veya bölge dışında çalışarak geçirmiş olması durumunda, bu personele ödenen ücretin tamamı teşvik kapsamında değerlendirilecektir.

-Ar-Ge, tasarım veya destek personelinin, çalışma süresinin tamamını merkez veya bölge içinde çalışarak geçirmiş olması durumunda, bu personele ödenen ücretin tamamı teşvik kapsamında değerlendirilecektir. Bu personelin merkez veya bölge içi çalışması nedeniyle, çalışma süresinin tamamını merkez veya bölge dışında geçirmiş olan diğer bir Ar-Ge, tasarım veya destek personeline ödenen ücretin tamamı da teşvike konu edilebilecektir.

-Yüzde elli oran uygulaması, merkez veya bölge içinde çalışılan süreye isabet eden süre kadar merkez veya bölge dışında gerçekleştirilen çalışma sürelerini de teşvik kapsamına almaktadır.

Tam zamanlı olarak merkezde çalışan bir personelin, hak kazanılmış hafta tatili veya hafta sonları çalışılmayan işletmelerde hafta sonları ile 2429 sayılı Kanunda belirtilen tatil günlerinde çalışmaması ve yıllık ücretli iznini kullanması durumunda bu sürelere isabet eden ücretler de teşvik kapsamındadır.

5746 sayılı Kanun’un 3’üncü maddesinin ikinci fıkrası ve 4691 sayılı Kanun’un geçici 2’nci maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında;

- Ar-Ge veya tasarım merkezleri ile bölge alanı dışında gerçekleştirilmesi uygun bulunan zorunlu faaliyetlere ilişkin süreler,

- Ar-Ge ve tasarım merkezleri ile bölgede yer alan işletmelerde çalışan Ar-Ge veya tasarım personelinin yüksek lisans yapanlar için bir buçuk yılı, doktora yapanlar için iki yılı geçmemek üzere merkez veya bölge dışında geçirdiği süreler (aylık ders saati kadar),

- Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde çalışan doktora mezunu personel tarafından, üniversitelerde Ar-Ge ve yenilik alanında haftalık 8 saati aşmamak kaydıyla ders verilmesi suretiyle geçirilen süreler,

- Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde çalışan Ar-Ge ve tasarım personeli tarafından, teknoloji geliştirme bölgelerinde bulunan girişimcilere haftalık 8 saati aşmamak kaydıyla mentorluk yapılması suretiyle geçirilen süreler, teşvik kapsamında olduğundan, merkez ve bölge dışında çalışılan %50'lik sürenin hesabında bu süreler de merkezde veya bölgede geçirilen süre olarak kabul edilecektir.

Teşvik aylık bazda uygulandığından merkez veya bölge içinde ve dışında geçirilen sürelerin hesabında haftalık 45 saati geçmeyecek şekilde aylık çalışma süreleri dikkate alınacaktır.

İlgili aylarda çalışılan iş günü sayısı ve günlük çalışma saatine göre hesaplamalar ile aylar itibarıyla teşvik kapsamındaki ücret tutarları ve ücretleri teşvike konu edilen personel değişebilecektir. Merkezde veya bölgede çalışan personelin Ar-Ge, tasarım veya destek personeli olması, merkez veya bölge içinde veya dışında çalışılan sürenin veya merkezde veya bölgede çalışan personel sayısının hesabını etkilemeyecektir.

Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin her birinin çalışma süresinin yarısını merkezde veya bölgede geçirmesi veya toplam personelin yarısının çalışma süresinin tamamını merkezde veya bölgede geçirmesi durumlarında, tüm personele ödenen ücretler teşvik kapsamında değerlendirilecektir.

- Ar-Ge veya tasarım merkezleri ile bölge alanı dışında gerçekleştirilmesi uygun bulunan zorunlu faaliyetlere ilişkin süreler,

- Ar-Ge ve tasarım merkezleri ile bölgede yer alan işletmelerde çalışan Ar-Ge veya tasarım personelinin yüksek lisans yapanlar için bir buçuk yılı, doktora yapanlar için iki yılı geçmemek üzere merkez veya bölge dışında geçirdiği süreler (aylık ders saati kadar),

- Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde çalışan doktora mezunu personel tarafından, üniversitelerde Ar-Ge ve yenilik alanında haftalık 8 saati aşmamak kaydıyla ders verilmesi suretiyle geçirilen süreler,

- Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde çalışan Ar-Ge ve tasarım personeli tarafından, teknoloji geliştirme bölgelerinde bulunan girişimcilere haftalık 8 saati aşmamak kaydıyla mentorluk yapılması suretiyle geçirilen süreler,

teşvik kapsamında olduğundan, merkez ve bölge dışında çalışılan %50'lik sürenin hesabında bu süreler de merkezde veya bölgede geçirilen süre olarak kabul edilecektir.

Teşvik aylık bazda uygulandığından merkez veya bölge içinde ve dışında geçirilen sürelerin hesabında haftalık 45 saati geçmeyecek şekilde aylık çalışma süreleri dikkate alınacaktır.

İlgili aylarda çalışılan iş günü sayısı ve günlük çalışma saatine göre hesaplamalar ile aylar itibarıyla teşvik kapsamındaki ücret tutarları ve ücretleri teşvike konu edilen personel değişebilecektir. Merkezde veya bölgede çalışan personelin Ar-Ge, tasarım veya destek personeli olması, merkez veya bölge içinde veya dışında çalışılan sürenin veya merkezde veya bölgede çalışan personel sayısının hesabını etkilemeyecektir.

Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin her birinin çalışma süresinin yarısını merkezde veya bölgede geçirmesi veya toplam personelin yarısının çalışma süresinin tamamını merkezde veya bölgede geçirmesi durumlarında, tüm personele ödenen ücretler teşvik kapsamında değerlendirilecektir.

Ar-Ge, tasarım ve destek personeli tarafından toplamda merkezde veya bölgede çalışılması gereken sürenin yarısının merkezde veya bölgede çalışılarak geçirilmesi durumunda, hangi personelin ne kadar süre çalıştığına bakılmaksızın tüm personele ödenen ücretlerin teşvik kapsamında değerlendirilmesi mümkündür.

Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin toplam çalışma süresinin yarısından daha az bir oranda merkezde veya bölgede çalıştığı veya toplam Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin yarısından azının çalışma süresinin tamamını merkezde veya bölgede çalışarak geçirdiği durumlarda, merkezde veya bölgede çalışılan süre dikkate alınmak suretiyle, merkez veya bölge dışında çalışılan sürelerden ücretine teşvik uygulanacak personel işverence belirlenecektir.

Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin tamamının merkez veya bölge dışında çalışması ve merkez veya bölgede çalışan personel bulunmaması durumunda hiçbir personel teşvik kapsamında değerlendirilmeyecektir.

https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/05/20220527-2.htm